(Uniwersytet Opolski)

Opolszczyzna prywatna w pisarskim doświadczeniu Jana Goczoła

Jan Goczoł jest dojrzałym twórcą związanym ze Śląskiem Opolskim. Więź z Opolszczyzną w jego utworach przejawia się niezwykle wyraziście i mocno, jako że poparta jest i urodzeniem pisarza na tej ziemi. Trudno by jednak przypisać mu rolę przywódcy we własnym środowisku, raczej przyjmuje on pozę sumienia pobratymców, uważnego komentatora ich postaw obywatelskich, a także wiernego piewcy rodzinnej krainy, podziwiającego siłę okolicznej przyrody i dostrzegającego piękno przeszłości w zachowanych pamiątkach po niej, dzięki którym może od-pamiętywać wzory życia na tej ziemi. Pamiętając dawność krainy często ubolewa nad jej teraźniejszością, degradowaną przez przemysłową cywilizację oszpecającą krajobrazy, a także niszczoną przez obecne życie w „uścisku chwili”, gdy nowość i tempo życia wypierają zdolność do namysłu nad urodą macierzystej przyrody i dobrostanem jej kulturowego dziedzictwa. Rudymenty rodzimej kultury i piękno regionu Goczoł dostrzega nawet w zwyczajnych doświadczeniach. Utwory jego przepełnione są nostalgicznym opisem wydarzeń, obrazami powolnego przemijania i melancholijnego smutku za tym, co minęło.