(Akademia Pomorska w Słupsku)

Z perspektywy Pućkowa.
Michał Kryspin Pawlikowski pomiędzy Petersburgiem a Warszawą

Referat jest próbą analizy związków pomiędzy kategoriami przestrzeni, czasu i tożsamości w twórczości Michała Kryspina Pawlikowskiego. Tekst mój dotyczy konstrukcji i rozwoju autobiograficznego bohatera jego pisarstwa – Tadeusza Irteńskiego. Ziemianina, urodzonego na terenie dzisiejszej Białorusi, wychowanego w systemie pojęć i hierarchii wartości świata dziewiętnastowiecznego, którego dojrzewanie zbiega się początkiem dynamicznych i brutalnych przemian społeczno-politycznych w Europie Środkowo-Wschodniej po 1914 r. Bohater tracąc związek z rodzinnym majątkiem, który pozostaje po „złej stronie traktatu ryskiego” zostaje odcięty od świata „dawnych ideałów i wartości”. Nostalgicznie związany z „prywatnym rajem” – krajem dzieciństwa i młodości, pozostaje potrójnie wykorzeniony: z miejsca, czasu i wspólnoty.